Kluczowe różnice
- Fortepian ma poziomo ułożone struny i większe rozmiary, podczas gdy pianino ma struny pionowe i jest bardziej kompaktowe
- Fortepian oferuje bogatsze brzmienie i lepszą kontrolę dźwięku dzięki zaawansowanemu mechanizmowi młoteczkowemu
- Pianino jest znacznie tańsze i wymaga mniej miejsca, co czyni je popularniejszym wyborem do nauki i użytku domowego
Spis treści
- Budowa i wymiary instrumentów
- Różnice w mechanizmie i brzmieniu
- Aspekty praktyczne i zastosowanie
- Historia i rozwój instrumentów
- System pedałów
Fortepian i pianino to instrumenty klawiszowe, które choć podobne w sposobie wydobywania dźwięku, różnią się znacząco konstrukcją i możliwościami. Zrozumienie różnic między nimi pomaga w wyborze instrumentu odpowiedniego do indywidualnych potrzeb.
Budowa i wymiary instrumentów
Podstawowa różnica między fortepianem a pianinem tkwi w konstrukcji. Fortepian ma struny ułożone poziomo, co przekłada się na jego charakterystyczny kształt skrzydła i długość około 3 metrów. Pianino wykorzystuje pionowy układ strun, dzięki czemu zajmuje znacznie mniej przestrzeni i lepiej sprawdza się w warunkach domowych.
Różnice w mechanizmie i brzmieniu
Mechanizm młoteczkowy fortepianu jest bardziej złożony i precyzyjny. Pozwala na dokładniejszą kontrolę siły uderzenia i tym samym głośności dźwięku. Fortepian zapewnia bogatsze i pełniejsze brzmienie dzięki większej płycie rezonansowej i dłuższym strunom.
Pianino, mimo prostszej konstrukcji mechanizmu, również zapewnia dobrej jakości dźwięk. Jest on jednak mniej rezonujący i ma mniejszą dynamikę. Dźwięk pianina jest bardziej skupiony i zwarty, co sprawia, że instrument ten dobrze sprawdza się w mniejszych pomieszczeniach.
Aspekty praktyczne i zastosowanie
Wybór między fortepianem a pianinem często zależy od dostępnego budżetu i przestrzeni. Ceny fortepianów wahają się od 30 000 do 100 000 złotych, podczas gdy pianino można kupić już za 2 000 – 5 000 złotych.
Fortepiany są standardowym wyborem na salach koncertowych i w profesjonalnych studiach nagrań. Pianina częściej znajdują zastosowanie w:
- szkołach muzycznych
- domach prywatnych
- małych salach prób
- początkowej edukacji muzycznej
Historia i rozwój instrumentów
Fortepian powstał na początku XVIII wieku dzięki pracy Bartolomeo Cristoforiego. Przez lata instrument ewoluował, zyskując większą skalę dźwięków i lepszą jakość brzmienia. Pianino powstało jako bardziej praktyczna alternatywa, odpowiadająca na potrzeby muzyków dysponujących ograniczoną przestrzenią.
System pedałów
Standardowy fortepian wyposażony jest w trzy pedały:
- prawy pedał (forte) – przedłuża wybrzmiewanie dźwięków
- lewy pedał (piano) – zmiękcza brzmienie
- środkowy pedał (sostenuto) – przedłuża wybrane dźwięki
Pianina najczęściej posiadają dwa pedały, choć w niektórych modelach można znaleźć również trzeci.





